Η θεωρία της εξέλιξης του Κάρολου Δαρβίνου έχει καταστεί η πιο αποδεκτή θεωρία για την προέλευση των ειδών. Σύμφωνα με αυτήν, οι ζωντανοί οργανισμοί προέρχονται μέσω της φυσικής επιλογής των γονιδιακών διαφοροποιήσεων που αυξάνουν τις επιβιωστικές τους δυνατότητες και την ικανότητά τους για αναπαραγωγή, ανταγωνιζόμενοι με τα υπόλοιπα μέλη του είδους. Παρόλα αυτά, η εξήγηση για το πώς εξελίχθηκε ο άνθρωπος δεν αναφέρθηκε εκτενώς από τον Δαρβίνο στο βιβλίο του “Η προέλευση των ειδών”. Οι περιορισμοί αυτοί οφείλονταν στην αμφισβήτηση της θεωρίας της εξέλιξης την εποχή του 19ου αιώνα. Άλλωστε, η ιδέα ότι ο άνθρωπος προέρχεται από την εξέλιξη ήταν ακόμα πιο αμφιλεγόμενη. Επιπλέον, ο Δαρβίνος δεν είχε πρόσβαση σε αποδείξεις από απολίθωματα που θα έδειχναν πώς, πότε και πού εξελίχθηκαν οι άνθρωποι.
Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια έχει επεκταθεί σημαντικά το αρχείο ανθρώπινων απολιθωμάτων και έχουμε αποκτήσει μια πολύ καλή εικόνα για την ανθρώπινη εξέλιξη. Γνωρίζουμε ότι η πορεία μας ξεκίνησε στην Αφρική και ότι οι κοντινότεροι συγγενείς μας είναι οι χιμπατζήδες. Επίσης, γνωρίζουμε ότι οι άνθρωποι εξελίχθηκαν από αυτούς περίπου 7 εκατομμύρια χρόνια πριν. Ωστόσο, η εμφάνιση των ανθρώπων όπως τους γνωρίζουμε σήμερα αργοπέθηκε. Πέραν των 4 εκατομμυρίων χρόνων, οι πρόγονοί μας συνέχιζαν να μοιάζουν πολύ με τους χιμπατζήδες.
Μια από τις διασημότερες πρόγονοι μας είναι η Λούσι, η οποία ζούσε περίπου πριν από 3,2 εκατομμύρια χρόνια στην Αιθιοπία. Παρόλο που η Λούσι μοιάζει σε μεγάλο βαθμό με χιμπατζή, είχε ένα καθαρά ανθρώπινο χαρακτηριστικό: περπατούσε στα δύο πόδια. Η Λούσι ανήκει στους αυστραλοπιθήκους και οι αποκαλύψεις από απολιθώματά της και άλλων προγόνων μας μας έχουν δώσει μια καλή εικόνα για την πορεία της ανθρώπινης εξέλιξης. Ακόμα, οι ερευνητές έχουν ανακαλύψει είδη όπως ο Homo erectus, που ήταν διαφορετικός από κάθε προγενέστερο ανθρωπίδα. Ο Homo erectus είχε πλέον καταβάσει από τα δέντρα και φαίνεται ότι ταξίδευε, ανακαλύπτοντας και κατασκευάζοντας εργαλεία από πέτρα.
Ο Homo erectus ήταν ο πρόγονος που θα οδηγούσε σε περισσότερη ομοιότητα με τον σύγχρονο άνθρωπο. Στη συνέχεια, ο Homo heidelbergensis εξελίχθηκε από τον Homo erectus και αργότερα οδήγησε στην εμφάνιση του Homo sapiens περίπου πριν από 200.000 χρόνια. Ο Homo sapiens εξαπλώθηκε σε όλον τον κόσμο τα τελευταία 100.000 χρόνια, ενώ οι Νεάντερταλ και οι Ντενίσοβαν εξαφανίστηκαν. Παρόλα αυτά, υπήρχαν και επιμιξίες μεταξύ των διαφόρων ειδών, όπως οι μοντέρνοι άνθρωποι, οι Νεάντερταλ και οι Ντενίσοβαν.
Ακόμα, έχουν ανακαλυφθεί νέα είδη απολιθωμάτων, όπως ο Australopithecus sediba και ο Homo naledi, που έχουν αλλάξει την ιστορία της ανθρώπινης εξέλιξης. Οι περισσότερο ασυνήθιστοι εναπομείναντες ανθρωπίδες φαίνονται να είναι ο Homo floresiensis, που ζούσε στην Ινδονησία περίπου πριν από 12.000 χρόνια και πιθανότατα ήταν διαφορετικό είδος.
Έτσι, συνοψίζοντας, έχουμε μοιραστεί τον πλανήτη με τουλάχιστον ένα ακόμη είδος ανθρωπιδών για 7 εκατομμύρια χρόνια. Με την εξαφάνιση των Homo floresiensis, μένουμε μόνοι μας, ο Homo sapiens, να συνεχίσουμε την εξέλιξή μας. Παρόλα αυτά, μένουν ακόμη πολλά άγνωστα και η ανακάλυψη νέων απολιθωμάτων μπορεί να αλλάξει την ιστορία μας.
(Με πληροφορίες από New Scientist)
