Ένα παράδειγμα lo-fi δημιουργίας φέρνει στις αίθουσες ο Κύρος Παπαβασιλείου με την ταινία του “Κάμπια Νύμφη Πεταλούδα”. Μετά την αξιοσημείωτη πορεία της σε φεστιβάλ, η ταινία κάνει πρεμιέρα σε κανονική διανομή αυτήν την εβδομάδα, με την ελπίδα να κερδίσει το κοινό της. Στον κόσμο του φιλμ, ο χρόνος δεν κινείται γραμμικά, αλλά αλλάζει αυθαίρετα – ένα πολύ σημαντικό εύρημα. Οι πρωταγωνιστές της ταινίας δεν ξέρουν τι τους περιμένει, αγνοούν σε ποια μέρα και χρονιά ζουν κάθε μέρα. Μιλώντας για την κυκλοφορία της ταινίας, συζητήσαμε με τον σκηνοθέτη για τη ζωή στο “γραμμικό χρόνο”, τους “μεταφραστές της σιωπής”, τις επιρροές του και τις ταινίες που αφορούν ταξίδια στον χρόνο
Η ταινία αποτελεί μια σύνθεση τριών ειδών, επιστημονικής φαντασίας, φανταστικού και κοινωνικού δράματος. Πάνω απ’ όλα, όμως, είναι μια αλληγορία για την ύπαρξή μας, όπου βρισκόμαστε παγιδευμένοι στον χρόνο και η ζωή είναι το μοναδικό μας καταφύγιο
– Το παράδοξο της μη γραμμικής λειτουργίας του χρόνου παραμένει ανεξήγητο στην ταινία σας. Πιστεύετε ότι οι καλύτερες ταινίες που αφορούν ταξίδια στον χρόνο είναι αυτές που δεν εξηγούν τον μηχανισμό πίσω από αυτά;
– Στην ταινία μου, αυτό το παράδοξο είναι απορία του Υπουργείου Χαμένου Χρόνου. Φυσικά, δεν αναφέρεται αναλυτικά, δεν αποκαλύπτεται πώς λειτουργεί. Το ίδιο το παράδοξο και ονειρικό σύμβολο της ταινίας με οδηγεί σε άλλη μία αινιγματική κατάσταση, ατέρμονη. Γι’ αυτό, ίσως οι ταινίες που αφορούν ταξίδια στον χρόνο και μοιάζουν όνειρα ή εφιάλτες, όχι μόνο δεν πρέπει, αλλά δεν μπορούν να εξηγήσουν τον μηχανισμό που κρύβεται πίσω από αυτές
– Παρά τον έντονο επιστημονικό χαρακτήρα του σεναρίου σας, επιλέξατε να διατηρήσετε ένα ρεαλιστικό περιβάλλον. Γιατί;
– Γιατί δεν ήθελα να φτιάξω μια καθαρή επιστημονική φαντασία. Η ταινία είναι ένας συνδυασμός τριών ειδών, επιστημονικής φαντασίας, φανταστικού και κοινωνικού δράματος. Περισσότερο πάνω απ’ όλα, όμως, είναι μια αλληγορία για την ύπαρξή μας, όπου βρισκόμαστε παγιδευμένοι στον χρόνο και η ζωή είναι το μοναδικό μας καταφύγιο. Και αυτή η αλληγορία θεώρησα ότι θα υπηρετούσε καλύτερα ένα ρεαλιστικό περιβάλλον παρά ένα με στοιχεία επιστημονικής φαντασίας
– Είναι η ζωή στον γραμμικό χρόνο η υψηλότερη αξία;
– Όχι, η ζωή είναι υψηλότερη αξία σε κάθε είδος χρόνου που βρισκόμαστε. Στην περίπτωση της ταινίας, ο γραμμικός χρόνος είναι μια χίμαιρα που αποπροσανατολίζει και απατά τους πρωταγωνιστές. Μια χίμαιρα που είναι ισάξια με τη δυστοπία του μη γραμμικού χρόνου. Ο γραμμικός χρόνος αναφέρεται στην εποχή μας, όπου συχνά συγχέουμε το τι είναι αξία και τι όχι. Το μόνο που ξέρω είναι ότι η ζωή είναι αξία, το μοναδικό μας καταφύγιο
– Πιστεύετε ότι οι “μεταφράστριες της σιωπής” θα βοηθούσαν στο να κατανοήσουμε καλύτερα τους άλλους και τον κόσμο γύρω μας;
– Ναι, εύχομαι να υπήρχαν “μεταφράστριες της σιωπής” και εκτός της ταινίας. Πολλά πράγματα που μας απασχολούν παραμένουν ανειπώτα και η πολυπλοκότητα του κάθε άλλου είτε παραμένει μυστήρια, είτε μειώνεται σε μια απλοϊκή αντίληψη που δημιουργεί φασιστικές ιδέες. Ο “μεταφραστής της σιωπής” είναι αυτή η οντότητα που μπορεί να εισχωρήσει στην ουσία του άλλου, να συνομιλήσει μαζί του απευθείας, ειλικρινά και με διάθεση αποδοχής. Είμαστε όλοι τόσο διαφορετικοί και τόσο πολύπλοκοι. Πολλά θέματα όπως η γυναίκα, η μητρότητα, η πατρότητα, η ομοφυλοφιλία, η προσφυγιά είναι πολύπλοκα και αδιερεύνητα, γνωρίζουμε ελάχιστα για αυτά. Ένας διάλογος στα πλαίσια της ενσυναίσθησής μας πρέπει να επιτρέπεται, γιατί είμαστε διαφορετικοί.
– Ιδανικά, τι θα θέλατε να αποκομίσει ο θεατής μετά το τέλος της προβολής;
– Να ζήσει την εμπειρία ενός ταξιδιού σε έναν άλλο κόσμο, μέσα από το φάσμα της ζωής. Και να κατανοήσει ότι κάθε ζωή είναι πολύτιμη. Τέλος, αν μπορώ να ευχηθώ κάτι τέτοιο, να αντιληφθεί ο θεατής ότι υπάρχουν ταινίες που μπορούν να συνδεθούν και να επικοινωνήσουν μαζί του
– Πώς καταλήξατε στον ιδιαίτερο τίτλο της ταινίας;
– Ο τίτλος της ταινίας παραπέμπει στην εξέλιξη της μεταμόρφωσης του μεταξοσκώληκα σε πεταλούδα. Μια πεταλούδα έχει τέσσερα στάδια: κάμπια, νύμφη, χρυσαλλίδα και ενήλικο. Έφαγα τα δύο τελευταία και πρόσθεσα τη λέξη “πεταλούδα” για να γείνει τριλεξιο και να αντηχεί με τις λέξεις “παρελθόν, παρόν, μέλλον”. Ταυτόχρονα, η λέξη “νύμφη” αναφέρεται όχι μόνο στο στάδιο ανάπτυξης του εντόμου, αλλά και στην γυναίκα. Τέλος, η αγγλική λέξη “κάμπια” μεταφράζεται ως “embryo”, κάτι που συνδέεται με την ταινία
– Ποιές ήταν οι κινηματογραφικές επιρροές σας;
– Πέρα από τους μεγάλους σκηνοθέτες του 20ου αιώνα, επηρεάστηκα από το υπερρεαλιστικό και ποιητικό κινηματογράφο. Επιπλέον, έχω επηρεαστεί από φιλοσόφους όπως ο Ντεριντά, αλλά πολύ περισσότερο από ποιητές όπως ο Σαχτούρης και ο Τσέλαν. Τέλος, μελέτησα μουσική και θεωρώ κάθε έργο ως ένα μουσικό κομμάτι. Η ταινία “Κάμπια Νύμφη Πεταλούδα” κυκλοφορεί με την υπογραφή της Weird Wave.
Πηγή
