Η έρευνα του Ευρωβαρομέτρου για την Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας αποκαλύπτει ότι οι συνθήκες διαβίωσης, η οικονομική ασφάλεια και η επαφή με τη φύση αποτελούν τους βασικούς παράγοντες που επηρεάζουν την ψυχική υγεία των Ευρωπαίων. Περίπου το 60% των Ευρωπαίων πιστεύουν ότι οι συνθήκες διαβίωσής τους είναι ο σημαντικότερος παράγοντας για την επίτευξη καλής ψυχικής υγείας, ακολουθούμενη από την οικονομική ασφάλεια (53%) και την επαφή με τη φύση και τους χώρους πρασίνου (35%).
Επιπλέον, οι συνήθειες ύπνου, η σωματική άσκηση και οι κοινωνικές επαφές συνεισφέρουν σημαντικά στην καλή ψυχική υγεία.
Ωστόσο, μια ανησυχητική ανακάλυψη είναι ότι η μεγάλη πλειονότητα των Ευρωπαίων πιστεύει ότι η χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ψυχική υγεία των νέων. Παρόλα αυτά, έρευνες δείχνουν ότι η ψυχική υγεία των Ελλήνων χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή και παρεμβάσεις. Τρεις στους πέντε Έλληνες (61%) ανέφεραν ότι έχουν βιώσει συναισθηματικά και ψυχολογικά προβλήματα, όπως κατάθλιψη και στρες, τους τελευταίους 12 μήνες. Αυτό το ποσοστό είναι υψηλότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο του 46%. Ακόμα πιο ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι λίγοι από αυτούς που αντιμετώπισαν αυτά τα προβλήματα αναζήτησαν βοήθεια από επαγγελματία γιατρό. Το 61% των Ελλήνων δεν ζήτησε ιατρική βοήθεια, ενώ ο μέσος όρος στην Ευρώπη είναι 54%.
Είναι αναγκαίο να επικεντρωθούν περισσότεροι πόροι και προσπάθειες στη βελτίωση της ψυχικής υγείας σε επίπεδο ΕΕ. Οι πρόσφατες κρίσεις και πιέσεις που αντιμετωπίζει η Ευρώπη, όπως η πανδημία του COVID-19 και οι γεωπολιτικές εντάσεις, έχουν επιδεινώσει την ψυχική υγεία των πολιτών. Ένας στους έξι Έλληνες αντιμετώπιζε προβλήματα ψυχικής υγείας πριν από την πανδημία, και η κατάσταση έχει επιδεινωθεί από τότε. Τα πρόσφατα γεγονότα έχουν επηρεάσει την ψυχική υγεία των πολιτών σε μεγάλο βαθμό (44%) και σε έναν μεγάλο βαθμό (18%).
Προκειμένου να βελτιωθεί η ψυχική υγεία των Ευρωπαίων, η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (ΠΟΥ) και το Γραφείο της Ύπατης Αρμοστείας για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (OHCHR) προτείνουν την υιοθέτηση μιας κοινοτικής προσέγγισης υποστήριξης βασισμένης στα δικαιώματα. Αυτό περιλαμβάνει τη σταδιακή αντικατάσταση των ψυχιατρικών ιδρυμάτων με κοινοτικά συστήματα υποστήριξης και τη βελτίωση της πρόσβασης σε ποιοτική φροντίδα ψυχικής υγείας. Οι υπηρεσίες που βασίζονται στην κοινότητα έχουν αποδειχθεί πιο προσιτές, οικονομικά αποδοτικές και αποτελεσματικές σε σύγκριση με τις ψυχιατρικές δομές.
Συνολικά, για να επιτευχθεί η πρόοδος στον τομέα της ψυχικής υγείας στην Ευρώπη απαιτείται συνεργασία και συντονισμός μεταξύ των κρατών μελών και των διεθνών οργανισμών, προκειμένου να προωθηθούν πολιτικές που θα ενισχύουν την ψυχική υγεία και θα προστατεύουν τα δικαιώματα των ασθενών με ψυχικές νόσους. Μόνο με συλλογική προσπάθεια και δέσμευση μπορούμε να καταφέρουμε να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις που συναντά η ψυχική υγεία στη σύγχρονη κοινωνία.
Πηγή