Ο ιός ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV) αποτελεί μια σοβαρή απειλή για τη δημόσια υγεία, καθώς ευθύνεται για πολλούς καρκίνους, όπως ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας, του κόλπου και του αιδοίου, της κεφαλής και του τράχηλου, του πέους, του πρωκτού και των γεννητικών κονδυλωμάτων. Η πρόληψη και ο εμβολιασμός αποτελούν τα σημαντικότερα μέτρα για τον έλεγχο αυτού του ιού.
Στην Ελλάδα, παρά τις προσπάθειες των αρχών υγείας, η εμβολιαστική κάλυψη κατά του HPV παραμένει χαμηλή. Σύμφωνα με τα στοιχεία, μόνο το 55,4% των κοριτσιών ηλικίας 11-18 έχει εμβολιαστεί, ενώ στις ηλικίες 11-14 το ποσοστό αυτό είναι μόλις 43,8%. Αυτό απέχει πολύ από τον στόχο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) για εμβολιαστική κάλυψη του 90% των κοριτσιών έως το 2030.
Η πανδημία του COVID-19 επηρέασε ακόμη περισσότερο την εμβολιαστική κάλυψη, με σοβαρές μειώσεις στους εμβολιασμούς κατά του HPV. Ωστόσο, υπάρχουν ενθαρρυντικά σημάδια μείωσης του εμβολιαστικού ελλείμματος, καθώς η εμβολιαστική κάλυψη έχει αυξηθεί στον ελληνικό παιδιατρικό πληθυσμό. Παρόντως, πρέπει να σημειωθεί ότι η εξάλειψη του εμβολιαστικού ελλείμματος δεν είναι εφικτή μέχρι το 2024, όπως προβλέπεται από τον ΠΟΥ. Ο στόχος αυτός εκτιμάται ότι θα πραγματοποιηθεί κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού του 2027, αν συνεχιστεί η ίδια πορεία μείωσης του ελλείμματος.
Η Ελλάδα έχει ήδη αναγνωρίσει τη σπουδαιότητα του εμβολιασμού κατά του HPV και έχει λάβει μέτρα για την προώθησή του. Από τον Μάρτιο του 2022, ο εμβολιασμός αυτός συστήνεται στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών και Εφήβων για αγόρια και κορίτσια από την ηλικία των 9 ετών. Επιπρόσθετα, η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών έχει επεκτείνει τη διάρκεια του εμβολιαστικού catch up κατά ένα χρόνο, προσφέροντας δωρεάν εμβολιασμό εναντίον του HPV σε κορίτσια και αγόρια ηλικίας 15-18 ετών έως τα τέλη του 2025.
Παράλληλα, η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών εξετάζει την προσθήκη νέων ομάδων στο εθνικό πρόγραμμα εμβολιασμού, όπως οι γυναίκες ηλικίας 18-45 ετών που έχουν υποβληθεί ή πρόκειται να υποβληθούν σε κωνοειδή εκτομή του τραχήλου λόγω προκαρκινικών αλλοιώσεων (CIN2+) και οι άνδρες ηλικίας 18-45 ετών που ανήκουν σε ειδικές ομάδες αυξημένου κινδύνου. Αυτές οι επεκτάσεις αποτελούν σημαντικά βήματα για τη μείωση των ανισοτήτων στην εμβολιαστική κάλυψη και την επίτευξη των στόχων για την εξάλειψη του καρκίνου τραχήλου της μήτρας.
Για την επίτευξη αυτών των στόχων, είναι απαραίτητη η ευαισθητοποίηση του κοινού και η προώθηση του εμβολιασμού και του προσυμπτωματικού ελέγχου. Ταυτόχρονα, η καταγραφή των δεδομένων και η επιστημονική παρακολούθηση θα διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο για την επιτυχία των προγραμμάτων και την αντιμετώπιση ανισοτήτων στην πρόσβαση σε εμβολιαστική προστασία.
Ο εμβολιασμός κατά του HPV αποτελεί ένα σημαντικό μέτρο πρωτογενούς πρόληψης κατά του καρκίνου. Με την ενίσχυση των προσπαθειών και την αποτελεσματική προώθηση του εμβολιασμού, θα μπορέσουμε να επιτύχουμε την εξάλειψη του καρκίνου τραχήλου της μήτρας και να διασφαλίσουμε ένα υγιές μέλλον για τις νεότερες γενιές.
Πηγή
