Ένα αριστερό στρατιωτικό κίνημα στην Πορτογαλία άλλαξε για πάντα την ιστορία της χώρας. Το πρωί της 25ης Απριλίου 1974, ξέσπασε μια ανείπωτη εξέγερση που οδήγησε στην κατάρρευση της δικτατορίας και την επαναφορά της Δημοκρατίας μετά από 48 χρόνια. Αυτό το σπουδαίο ιστορικό γεγονός μείνει χαραγμένο ως η “Επανάσταση των Ανθέων”, καθώς οι εξεγερμένοι στρατιώτες είχαν τοποθετήσει γαρύφαλλα στις κάννες των όπλων τους, με σύμβολο της επανάστασης. Έτσι, η Πορτογαλία, που για τόσα χρόνια ταλανιζόταν από τη δικτατορία, έγινε μια δημοκρατική χώρα και έβαλε τα θεμέλια για μια νέα εποχή.
Από τις αρχές του 1926, η Πορτογαλία βρισκόταν υπό τον έλεγχο μιας στρατιωτικής δικτατορίας, με τους στρατιωτικούς να κυβερνούν τη χώρα και να ανατρέπουν το εύθραυστο δημοκρατικό καθεστώς. Ο Αντόνιο ντε Ολιβέιρα Σαλαζάρ, ένας καθηγητής οικονομικών, ανέλαβε την εξουσία το 1932 και κυβέρνησε ως το 1968. Ο Σαλαζάρ δημιούργησε ένα καθεστώς με στοιχεία φασισμού, με συνέπεια η Πορτογαλία να ζει υπό αυστηρό καθεστώς και πολιτική καταπίεση. Όταν αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την εξουσία λόγω εγκεφαλικού το 1968, τον διαδέχθηκε ο καθηγητής Νομικής Μαρσέλο Καετάνο.
Τη δεκαετία του ’70, η Πορτογαλία βρισκόταν σε κρίση. Οι οικονομικές δυσκολίες και η προσπάθεια διατήρησης της αποικιακής της δύναμης επιβάρυνε τη χώρα και προκάλεσε δυσαρέσκεια στους στρατιωτικούς. Έτσι, ορισμένοι αξιωματικοί σχημάτισαν το “Κίνημα των Ενόπλων Δυνάμεων” με σκοπό να ανατρέψουν το καθεστώς και να αλλάξουν την κατάσταση. Κρυφά και αποφασισμένα, αποφάσισαν να εκτελέσουν το σχέδιό τους στις πρώτες πρωινές ώρες της 25ης Απριλίου 1974, με αρχηγό τον ταγματάρχη Οτέλο Σαράιβα ντε Καρβάλιο. Η αρχή της εξέγερσης ήταν δύο τραγούδια. Το πρώτο ήταν το τραγούδι “Μετά το Αντίο”, που ερμηνευόταν από τον Πάουλο ντε Καρβάλιο και είχε εκπροσωπήσει τη χώρα στον διαγωνισμό της Γιουροβίζιον, που πραγματοποιήθηκε κατά τη διάρκεια της νύχτας της 24ης Απριλίου και χρησίμευσε ως γνώση των αντιπραξιολογικών κρανίων. Το δεύτερο τραγούδι ήταν το “Γκράντολα, μελαψή πόλη” του αντιστασιακού τραγουδιστή Ζέκα Αφόνσο, το οποίο ακούστηκε στις 12:20 τα ξημερώματα από το κρατικό ραδιόφωνο και έδωσε το σήμα για την έναρξη της εξέγερσης. Μόλις έξι ώρες αργότερα, το δικτατορικό καθεστώς είχε σχεδόν καταρρεύσει και ο Καετάνο αναχώρησε για τη Βραζιλία, χωρίς ποτέ να επιστρέψει στην πατρίδα.
Η Πορτογαλία αντιμετώπισε στη συνέχεια μια περίοδο πολιτικής αναστάτωσης και αβεβαιότητας, με μάχες για την εξουσία ανάμεσα σε διάφορες πολιτικές δυνάμεις. Τελικά, το 1976 ψηφίστηκε το νέο δημοκρατικό Σύνταγμα και πραγματοποιήθηκαν οι πρώτες πολυκομματικές εκλογές. Ο στρατηγός Αντόνιο Ραμάλιο Εάνες ανέλαβε την Προεδρία, ενώ ο σοσιαλιστής Μάριο Σοάρες έγινε πρωθυπουργός. Έτσι, η Πορτογαλία μπήκε οριστικά σε μια διαδικασία εκδημοκρατισμού και έγινε μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 1986. Επιπλέον, ως αποτέλεσμα της νίκης των εξεγερμένων, η αποικιοποιημένη Πορτογαλία διαλύθηκε και πολλές από τις πρώην αποικίες απέκτησαν την ανεξαρτησία τους. Η Γουϊνέα-Μπισάου κερδίστηκε την ανεξαρτησία της το 1974, ακολουθούμενη από τη Μοζαμβίκη, την Αγκόλα, το Σάο Τομέ και Πρίνσιπε και τα Νησιά του Πράσινου Ακρωτηρίου.
Η “Επανάσταση των Ανθέων” αποτέλεσε το κίνητρο για το “τρίτο κύμα του εκδημοκρατισμού”, όπως το αναφέρει ο γνωστός πολιτικός επιστήμονας Σάμιουελ Χάντιγκτον, που εξαπλώθηκε σε ολόκληρη τη Μεσόγειο και τη Λατινική Αμερική. Αυτό το ιστορικό γεγονός θα πάρει πάντα τη θέση που του αξίζει ως ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα στην ιστορία της Πορτογαλίας.
Πηγή