Η 11χρονη Mariana Agostinho κάθισε σήμερα στα έδρανα του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ), μαζί με τα δύο αδέλφια και τα τρία ξαδέλφια της, για να καταθέσουν προσφυγή κατά 32 κρατών σχετικά με την κλιματική αλλαγή. Οι έξι νεαροί, ο μεγαλύτερος εκ των οποίων είναι 24 ετών, προσέφυγαν στο ΕΔΔΑ κατά των 27 μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και Ρωσίας, Τουρκίας, Ελβετίας, Νορβηγίας και Βρετανίας, με στόχο να ληφθούν μέτρα για την κλιματική αλλαγή. Σκοπός τους είναι να υποχρεωθούν τα κράτη να μειώσουν τις εκπομπές αερίων, που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Η Agostinho στεκόταν όρθια ήταν οι δικαστές, με επικεφαλής την Siofra O’Leary, λάμβαναν τις θέσεις τους και ανακοίνωναν πως η εκδίκαση αφορά “στα άρθρα 2,3,18 και 14 (σ.σ. της ευρωπαϊκής σύμβασης για τα ανθρώπινα δικαιώματα) όσον αφορά τον αντίκτυπο της κλιματικής αλλαγής (…) η οποία έχει ως αποτέλεσμα καύσωνες και πυρκαγιές που επηρεάζουν τη ζωή και την υγεία των προσφευγόντων”.
Οι τρομακτικές μνήμες από τις πυρκαγιές
Οι έξι ενάγοντες το 2017 είχαν γίνει μάρτυρες των καταστροφικών φωτιών στην Πορτογαλία, χώρα καταγωγής τους, που κατέκαψαν τεράστιες εκτάσεις και είχαν ως αποτέλεσμα να σκοτωθούν τουλάχιστον 100 άτομα. Η Claudia Agostinho, η 24χρονη αδελφή της Mariana, εξομολογήθηκε πως ακόμα νιώθει τον φόβο που της είχαν προκαλέσει οι φωτιές. Και η 11χρονη δήλωσε πως κάθε φορά που ακούει ελικόπτερο, της ξυπνούν μνήμες από εκείνες τις μέρες. “Νομίζω πως είναι υπέροχο που εμπλέκεται και η Mariana σε αυτή την υπόθεση” τόνισε η Claudia. “Αλλά, είναι και πολύ ανησυχητικό. Γιατί να πρέπει να τα σκέφτεται αυτά; Θα έπρεπε να παίζει με τους φίλους της”.
Διαδηλωτές στο πλευρό των νεαρών που ζητούν μέτρα για την κλιματική αλλαγή
Έξω από το Δικαστήριο στο Στρασβούργο, είχαν συγκεντρωθεί διαδηλωτές από όλο τον κόσμο, που συνασπίζονται με τον σκοπό τους. Κρατούσαν πλακάτ με συνθήματα όπως “Είστε ήρωες, να μείνετε δυνατοί” και “Αγάπη και κουράγιο”. Μεταξύ αυτών και η Rosmarie Wydler-Wälti από την Ελβετία, που είχε βρεθεί εντός του ΕΔΔΑ νωρίτερα φέτος για να καταθέσει τη δική της αγωγή κατά της χώρας της, καλώντας σε δράση έναντι της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Κρατούσε μία ζωγραφιά που της είχε στείλει η 11χρονη Mariana, όταν είχε μάθει για την κινητοποίησή της. “Μου το ζωγράφισε όταν ήταν 8. Είμαστε εδώ για να τους στηρίξουμε. Είμαστε μεγάλες γυναίκες που καταπονούμαστε από την κλιματική αλλαγή και δείχνουμε την υποστήριξή μας” επεσήμανε.
Ιστορική η δίκη
Οι 6 Πορτογάλοι καταγγέλλουν πως η αποτυχία των κυβερνήσεων των 32 κρατών να ενεργήσουν αποτελεσματικά, αποτελεί παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους: του δικαιώματος στης ζωή, το δικαίωμά τους να μην υφίστανται απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση, το δικαίωμά τους στην ιδιωτική και οικογενειακή ζωή και το δικαίωμά τους να μην υφίστανται διακρίσεις. Ζητούν μια δεσμευτική απόφαση από τους δικαστές για να αναγκάσουν τις χώρες να εντείνουν τις προσπάθειες για τη μείωση των εκπομπών τους. Η προσφυγή τους κρίνεται ως ιστορική καθώς, μπορεί το δικαστήριο να έχει εκδώσει πολλές σχετικές αποφάσεις τα τελευταία 30 χρόνια, αλλά αυτή είναι η πρώτη φορά που θα αποφανθεί ειδικά για την κλιματική αλλαγή. Η Alison Macdonald, για λογαριασμό των έξι νεαρών αιτούντων, δήλωσε: “Η υπόθεση αυτή αφορά τους νέους. Αφορά τους ανθρώπους που πληρώνουν το τίμημα για την αποτυχία των κρατών να αντιμετωπίσουν την κλιματική έκτακτη ανάγκη. Αφορά τη ζημιά που θα υποστούν κατά τη διάρκεια της ζωής τους, αν τα κράτη δεν αναλάβουν τις ευθύνες τους”.
Οι χώρες έχουν συμφωνήσει να κινηθούν συντονισμένα, όσον αφορά στην υπόθεση. Το Ηνωμένο Βασίλειο ισχυρίστηκε – εκ μέρους και των 31 άλλων εθνών – πως η υπόθεση πρέπει να απορριφθεί από το ΕΔΔΑ γιατί είναι εκτός δικαιοδοσίας του.
Ο Sudhanshu Swaroop, εξ ονόματος του Ηνωμένου Βασιλείου, δήλωσε: “Τα κράτη κατανοούν πλήρως τη σοβαρότητα του αγώνα κατά της κλιματικής αλλαγής” αλλά η προσφυγή δεν έδωσε τη δυνατότητα στα εθνικά δικαστήρια να εκθέσουν τις απόψεις τους. Αλλά, η Macdonald επεσήμανε πως η πρώτη αντίδραση των κρατών ήταν πως πρόκειται για ένα πολύ ευρύ ζήτημα, πολύ περίπλοκο, πολύ παγκόσμιο. Και επειδή η κλιματική κρίση επηρεάζει ουσιαστικά τους νέους, είχαν κάθε δικαίωμα να φτάσουν μέχρι το Ανώτατο Δικαστήριο. Η Dunja Mijatovic, η επίτροπος της Κομισιόν για τα ανθρώπινα δικαιώματα, είπε στη δίκη πως παρεμβαίνει στην υπόθεση λόγω της επίπτωσης που έχει η κλιματική κρίση στις ζωές των νέων. “Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η κλιματική αλλαγή αποτελεί πλανητική απειλή για τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ανθρώπινη ύπαρξη” είπε. “Η κλιματική αλλαγή έχει καταστροφικές επιπτώσεις στην ανθρώπινη ζωή, για όλους μας, αλλά ιδιαίτερα για τα παιδιά και τους νέους. Θα οδηγήσει πολλά παιδιά σε μια ζωή γεμάτη δυσκολίες. Είναι ζωτικής σημασίας να ακουστούν οι νέοι που πλήττονται από την κλιματική αλλαγή και να έχουν πρόσβαση στη δικαιοσύνη (…) Ο χρόνος είναι σημαντικός- η κλιματική αλλαγή ξεπερνά τη δράση της κυβέρνησης” προσέθεσε. Με πληροφορίες από Guardian.