Πρόσφατα, μια ομάδα ευρωπαίων ερευνητών πραγματοποίησε μια ανάλυση πάνω σε περισσότερα από 12.000 αγγλόφωνα τραγούδια από τα είδη της ραπ, της κάντρι, της ποπ, του R&B και της ροκ, που παρουσιάστηκαν από το 1980 έως το 2020. Και αυτή η ανάλυση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι στίχοι γίνονται όλο και πιο απλοί, όλο και πιο επαναλαμβανόμενοι και… θυμωμένοι.
Αυτή η έρευνα εξηγεί τον λόγο για τον οποίο ο Bob Dylan κέρδισε το βραβείο Νόμπελ λογοτεχνίας – γιατί οι στίχοι του έμοιαζαν με μυθιστόρημα. Τα τελευταία 40 χρόνια, όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές, οι στίχοι των τραγουδιών γίνονται πραγματικά πιο απλοί και πιο επαναλαμβανόμενοι. Επιπλέον, έχουν γίνει πιο αυτοαναφορικοί και δεν φοβούνται να εκφράζουν τον θυμό τους.
Η συγγραφέας της μελέτης, Eva Zangerle, υποστηρίζει ότι οι στίχοι μπορούν να αντικατοπτρίζουν τον τρόπο που αλλάζουν οι αξίες, τα συναισθήματα και οι ανησυχίες μιας κουλτούρας με την πάροδο του χρόνου.
Η μελέτη αναφέρει επίσης τις αλλαγές που έχουν συμβεί στο μουσικό τοπίο τις τελευταίες δεκαετίες. Από τον τρόπο που πωλείται η μουσική έως τον τρόπο παραγωγής της, έχουμε δει επανειλημμένες ανατροπές. Από το βινύλιο και τις κασέτες τη δεκαετία του ’80 περάσαμε στα CD τη δεκαετία του ’90 και στη συνέχεια στις πλατφόρμες ροής που βασίζονται σε αλγόριθμους, όπως το Spotify και το Apple Music.
Οι ερευνητές εξέτασαν τα συναισθήματα που εκφράζονται στους στίχους, τον αριθμό των λέξεων που χρησιμοποιούνται και το πόσο συχνά επαναλαμβάνονται αυτές οι λέξεις. Και έφτασαν στο συμπέρασμα ότι σε όλα τα είδη μουσικής, οι στίχοι γίνονται πιο απλοί και πιο επαναλαμβανόμενοι. Επιπλέον, έχουν παρατηρήσει ότι υπάρχει μείωση στους θετικούς, χαρούμενους στίχους και αύξηση σε αυτούς που εκφράζουν θυμό, αηδία ή λύπη. Οι στίχοι έχουν επίσης γίνει πολύ πιο αυτοαναφορικοί, με συχνή χρήση των λέξεων “εγώ” ή “δικό μου”.
Επιπλέον, η μελέτη εξέτασε την αναζήτηση των θαυμαστών διαφορετικών ειδών μουσικής στην ιστοσελίδα Genius. Και διαπίστωσαν ότι οι θαυμαστές της ροκ συχνότερα αναζητούν στίχους από παλαιότερα τραγούδια και όχι από νέα. Μια εξήγηση για αυτό μπορεί να είναι η νοσταλγία για την εποχή που η ροκ ήταν στο απώγειό της και κυριαρχούσε στα charts.
Τέλος, η μελέτη αποκάλυψε ότι τα πρώτα 10-15 δευτερόλεπτα ενός τραγουδιού είναι κρίσιμα για το αν θα το αποδεχτούμε ή όχι. Αυτός είναι ο λόγος που τα τραγούδια με επαναλαμβανόμενο ρεφρέν και βασικούς στίχους φαίνεται να είναι πιο δημοφιλή.
Έτσι λοιπόν, η μουσική έχει υποστεί μια πραγματική επανάσταση στον τρόπο που εκφράζεται μέσα από τους στίχους της. Από την απλότητα και την επαναληψιμότητα, έως τον θυμό και την αυτοαναφορικότητα, οι στίχοι μεταμορφώνονται σύμφωνα με τις αλλαγές της κοινωνίας και της κουλτούρας. Και είναι σίγουρο ότι αυτή η εξέλιξη δεν σταματάει εδώ.
Πηγή
